Scholierenverkiezingen

Als je invloed wilt uitoefenen, dan kun je bijvoorbeeld samenwerken in een politieke partij. Samen sta je sterker dan alleen! Politieke partijen doen aan verkiezingen mee, omdat ze invloed willen hebben op het bestuur van de gemeente, de provincie, het land of de Europese Unie. Natuurlijk zijn er ook andere manieren van invloed uitoefenen. Een paar komen aan bod in onderstaand filmpje.

Invloed uitoefenen

Jullie gaan nu zelf een partij oprichten. Een partij om in de Tweede Kamer te komen, of een partij met een heel ander doel. Welk doel dat is, horen jullie van je docent. Het is de bedoeling dat je samen met andere klasgenoten standpunten bedenkt. Ook geven jullie de partij een naam, zorg je dat er een kandidatenlijst is en dat de partij wordt geregistreerd. Net zoals bij echte partijen.

Stap 2.1: Bedenk jullie standpunten

Een partij is een groep mensen die over veel dingen ongeveer hetzelfde denkt. Een partij wil graag invloed hebben. Het is belangrijk dat jullie als partij op één lijn zitten. Wat vinden jullie belangrijk? Wat moet er anders? Zorg dat jullie gezamenlijke ideeën hebben.

Het is nog niet de bedoeling dat jullie concrete standpunten bedenken, het gaat nu vooral om de bredere ideeën. 
Dus niet: We willen dat je altijd kauwgom mag eten in de les. 
Maar wel: We willen dat leerlingen zich goed kunnen concentreren in de les (bijvoorbeeld door op kauwgom te kauwen).

Opdracht

  1. Bedenk twee ideeën waar jullie voor zijn. Wat willen jullie bereiken? Leg ook uit waarom.
  2. Bedenk ook twee dingen waar jullie tegen zijn. Wat zouden jullie willen veranderen of afschaffen? Leg ook uit waarom.

Stap 2.2: Verzin een naam

Als je weet wat voor soort partij jullie willen oprichten, dan is het belangrijk dat jullie een goede naam verzinnen. Het is nog niet zo makkelijk om een naam te bedenken. De kiezers moeten door de naam meteen een idee hebben waar jullie partij voor staat. Het is ook belangrijk dat de naam niet lijkt op de naam van een andere partij of een andere organisatie en de afkorting mag natuurlijk niet beledigend zijn.  Zorg dat mensen de naam van jullie partij makkelijk onthouden!

Opdracht

Verzin een goede naam voor jullie partij. Wees lekker creatief en zorg dat mensen jullie naam onthouden.

Stap 2.3: Regel de officiële registratie

Om een politieke partij te kunnen oprichten moet je ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel. Je partij krijgt daar een inschrijvingsnummer. Ook moet je naar de notaris want er is een notariële akte nodig. Daarin staan onder andere de regels waaraan je partij moet voldoen. Jullie moeten dus even door wat papierwerk heen…

Opdracht

  1. Vraag aan jullie docent een lege notariële akte en een inschrijvingsformulier voor de Kamer van Koophandel.
  2. Vul beide formulieren in en lever deze weer in bij je docent. Als jullie dit goed hebben gedaan dan ontvangen jullie het inschrijvingsnummer. Jullie partij is dan officieel een feit! 

Stap 2.4: Stel een kandidatenlijst op

Nu kunnen jullie je bij de Kiesraad inschrijven. Dit kost 450 euro. Bij Tweede Kamerverkiezingen krijg je dit bedrag terug als jouw partij in de Kamer komt. Je registreert de naam van je partij en je levert een kandidatenlijst in. Het is belangrijk om na te denken wie je waar op de lijst zet. Wie kan het best invloed uitoefenen? Wie heeft er veel kennis? Willen jullie evenveel mannen als vrouwen op de lijst?

De persoon die op nummer 1 van de kandidatenlijst staat noemen we de lijsttrekker. Hij of zij is het gezicht van de partij. Hij of zij is degene die de meeste stemmen  zal moeten binnenhalen en is ook degene die de media te woord staat. De lijsttrekker moet dus niet bang zijn voor spreken in het openbaar. Meer over de lijsttrekker lees je bij stap 4: Voer campagne.

Opdracht

Maak een kandidatenlijst en schrijf de naam van jullie partij erboven. Goede kandidaten zorgen voor veel stemmen tijdens de verkiezingen. Lever de kandidatenlijst in bij jullie docent.

Meer Weten

  • Politieke partijen

    In politieke partijen komen mensen bij elkaar die ongeveer dezelfde ideeën hebben over hoe Nederland bestuurd moet worden. Iedere partij heeft zijn eigen ideeën. Tijdens verkiezingen stem je op de partij die het beste bij jou past. In Nederland mag iedereen een partij oprichten en meedoen aan verkiezingen. Je moet dan wel aan een paar eisen voldoen.

     Hoe meer stemmen een partij heeft, hoe meer mensen de partij krijgt in de Tweede Kamer.

    Op dit moment zitten er dertien politieke partijen in de Tweede Kamer. Sommige hebben heel veel plaatsen (zetels), andere hebben er maar twee. In totaal zijn er 150 zetels in de Tweede Kamer.

    De Partijen die nu in de Tweede Kamer zitten zijn:

    • Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD)
    • Partij voor de Vrijheid (PVV)
    • Christen-democratische Appèl (CDA)
    • Democraten 66 (D66)
    • GroenLinks (GL)
    • Socialistische Partij (SP)
    • Partij van de Arbeid (PvdA)
    • ChristenUnie (CU)
    • Partij voor de Dieren (PvdD)
    • 50PLUS
    • Staatkundig Gereformeerdestroming binnen het protestantisme Partij (SGP)
    • DENK
    • Forum voor Democratie (FvD)
  • Kandidatenlijst

    Een kandidatenlijst is een lijst met de mensen op wie je kunt stemmen. In Nederland stem je op een persoon die lid is van een politieke partij.

    Als je op nummer 1 van de kandidatenlijst staat, dan ben je de lijsttrekker. Als je de laatste op de lijst bent, dan ben je de lijstduwer. Soms is de lijstduwer een bekende Nederlander. Hij komt door z’n lage plek waarschijnlijk niet in de Tweede Kamer, maar een BN’er op de lijst kan goed zijn voor je imago. 

    Voor de mensen die op de kandidatenlijst staan, is de plaats op deze lijst erg belangrijk. Als een partij maar weinig stemmen haalt, dan komen meestal alleen de eerste kandidaten in de volksvertegenwoordiging. 

  • Kieswet

    Hoe de verkiezingen moeten worden georganiseerd staat in de Kieswet. De Kieswet regelt de verkiezingen voor de leden van de Tweede en Eerste Kamer, het Europees Parlement, de Provinciale Staten en de gemeenteraden.

    Kun je ook iemand anders voor je laten stemmen? Wie mag een kandidatenlijst indienen? Hoeveel kandidaten mag een partij inschrijven? Wanneer worden de nieuwe verkiezingen georganiseerd? In de Kieswet vind je de antwoorden op deze vragen.